Jak zatrudnić najlepszych? Wyniki badania "Oczekiwania profesjonalistów na rynku pracy"

Prawie 80% pracodawców ma problemy z rekrutacją osób o odpowiednich kompetencjach. Szczególną grupą pracowników, o których rywalizuje wiele firm są specjaliści o wysokich kwalifikacjach. Ich pozyskanie stanowi dziś duże wyzwanie, tym bardziej, że to właśnie oni często zmieniają pracę. Co ma wpływ na zawodowe decyzje profesjonalistów i jak widzą swoją przyszłość? PZU stawia na otwarty dialog ze specjalistami z różnych dziedzin o ich potrzebach i oczekiwaniach na rynku pracy. W tym celu wspólnie z GfK Polonia zbadał opinie przedstawicieli wybranych branż (IT, analitycy finansowi, księgowi, marketing i zarządzanie sprzedażą, obsługa klienta) i przygotował raport Oczekiwania profesjonalistów na rynku pracy. W interpretacji wyników badań PZU wspierają eksperci: Polskie Stowarzyszenie Zarządzania Kadrami oraz Hay Group Polska. 

Specjaliści mało dostępni

Niepewna sytuacja gospodarcza sprawia, że doświadczeni specjaliści niechętnie decydują się na zmianę pracy. Blisko połowa badanych wskazała, że kryzys gospodarczy hamuje ich decyzję o poszukiwaniu atrakcyjniejszego miejsca zatrudnienia, co zmniejsza ich dostępność na rynku pracy. Najliczniejszą grupą, która wskazała tę odpowiedź są księgowi (71%) oraz pracownicy marketingu (56%). Natomiast wśród analityków finansowych i informatyków jest to czynnik istotny jedynie dla 1/3 respondentów. Pracownicy tych specjalizacji w sferze deklaracji rozważają zmianę pracy pomimo niepewnej sytuacji rynkowej.

„Doświadczenia w PZU potwierdzają wyniki badania. Informatycy to najbardziej wymagająca grupa zawodowa, która otrzymuje stosunkowo najwięcej ofert pracy, a ich liczba jest ograniczona. Widzimy to także u nas w firmie. Cały pion IT w PZU liczy obecnie ponad 1000 osób. Obsadzenie stanowisk kandydatami, odpowiadającymi naszym potrzebom i nawiązanie z nimi długotrwałej współpracy nie jest łatwe. Atutem PZU jest oferowanie specjalistom IT szerokich możliwości rozwoju i wdrażania własnych pomysłów, gdyż decyzje o realizowanych projektach podejmujemy w Warszawie, a nie w Berlinie czy Londynie” – mówi Olga Zarachowicz, Dyrektor Zarządzający ds. HR w Grupie PZU.

„Badania PSZK pokazują, że blisko 80% pracodawców ma problemy z rekrutacją osób, które spełniają ich oczekiwania. Niedopasowanie kompetencji zawodowych ma charakter strukturalny. Nie wynika z bieżącej koniunktury na dany rodzaj kompetencji, a z niedopasowania systemu edukacji do potrzeb rynku pracy i niedostosowania kierunków edukacji do wymagań pracodawców. Jest to widoczne także w kwestii kompetencji miękkich, samoorganizacyjnych czy interpersonalnych, które nie są kształtowane w wystarczającym stopniu” – komentuje Piotr Palikowski, Prezes Zarządu Polskiego Stowarzyszenia Zarządzania Kadrami.

Sytuacja ekonomiczna, a blokowanie podwyżek

Jednym z motywatorów, który mógłby przekonać specjalistów do zmiany pracy jest wyższe wynagrodzenie. Brak możliwości rozwoju finansowego może stanowić impuls do rozpoczęcia poszukiwań nowego pracodawcy. Tym bardziej, że według blisko połowy badanych firmy wykorzystują sytuację ekonomiczną do blokowania podwyżek. Tego zdania jest aż 64% księgowych i 54% marketingowców. Tę prawidłowość wskazali także analitycy finansowi oraz pracownicy obsługi klienta – odpowiednio 47 i 44 proc. oraz co trzeci informatyk.

„Wyniki badania pokazują, że im większa szansa na podwyżki w danej grupie zawodowej, tym większe przekonanie o ich blokowaniu przez pracodawców. Odpowiedzi respondentów wskazują na wyraźny rozdźwięk w percepcji obszaru płacy i perspektywy rozwoju w różnych grupach zawodowych. Księgowi, którzy najliczniej uważają, że firma blokuje ich podwyżki, równocześnie widzą najwyższy potencjał w rozwijaniu swoich umiejętności i zdobywaniu doświadczenia. Natomiast w branży IT widać rozbieżność pomiędzy oceną własnych kompetencji, a wyceną rynkową. Ich oczekiwania są duże, a oferowane warunki pracy w firmach mogą być bardzo różne, w zależności od specjalizacji, umiejętności i zakresu zadań – mówi Olga Zarachowicz.

„Wyniki badań wynagrodzeń w Polsce w latach 2012/2013 pokazują, że pracodawcy nie unikają podwyżek. W tym okresie aż 87% firm przyznało je swoim pracownikom, a ich przeciętna wysokość wynosiła 5,8%. Jednym z sektorów, w którym najliczniej zaoferowano wyższe wynagrodzenie jest sektor ubezpieczeniowy (91% firm)” – mówi Anna Jabłońska-Trepka, Menedżer Konsultingu w Hay Group Polska.

„W odpowiedzi na trudniejszą sytuację gospodarczą PZU zmieniło strukturę wynagrodzeń. Wprowadziliśmy system premiowy, który pozwolił na utrzymanie satysfakcji pracowników i nagradzanie osób najefektywniej realizujących postawione przed nimi cele, przy niezmienionej podstawie wynagrodzeń” – dodaje Olga Zarachowicz.

Możliwość rozwoju zawodowego i atmosfera równie ważne co zarobki

Wynagrodzenie nie jest jedynym motywatorem zmiany pracy. Ważnymi czynnikami pozapłacowymi, które powinien oferować pożądany pracodawca jest również stabilność zatrudnienia, możliwość rozwoju zawodowego oraz odpowiednia atmosfera i kultura pracy. Stabilność zatrudnienia jest najważniejsza dla pracowników obsługi klienta. Możliwości awansu i większego zakresu obowiązków oczekują księgowych. Natomiast rozwój zawodowy oraz atmosferę i kulturę pracy najwyżej cenią informatycy.

„Specjaliści na rynku pracy preferują pracodawców, którzy zapewniają perspektywy rozwoju zawodowego. Co ciekawe, wyniki badania pokazały, że rozwój jest w badanych grupach zawodowych różnie rozumiany: wśród księgowych, analityków finansowych i pracowników obsługi klienta, jako awans i podwyżka, a wśród specjalistów IT i marketingu, jako wzrost kompetencji i doświadczenia. PZU, dzięki innowacyjnym i prowadzonym na szeroką skalę projektom, pozwala na stałe podnoszenie kompetencji i umiejętności swoich pracowników oraz rozwój w wielu obszarach” – podkreśla Olga Zarachowicz.

„Również dla osób stawiających pierwsze kroki na rynku pracy możliwość rozwoju w firmie jest kluczowym czynnikiem branym pod uwagę przy wyborze pracodawcy. Odpowiednio dobrana ścieżka kariery pozwoli ukształtować kompetentnego pracownika, najlepiej odpowiadającego potrzebom firmy. Dla młodych ludzi bardzo ważna jest również dobra atmosfera w pracy. Dlatego pracodawcy rywalizujący o najlepszych pracowników powinni zwrócić uwagę również na oczekiwania pozapłacowe zatrudnionych, tworząc przyjazne i atrakcyjne miejsce pracy” – podsumowuje Piotr Palikowski.

Dobre perspektywy rozwoju

Większość specjalistów, którzy wzięli udział w badaniu wysoko ocenia perspektywy rozwoju zawodowego. Uważa tak ponad 70% księgowych, specjalistów IT, analityków finansowych oraz marketingowców, a także ponad połowa pracowników obsługi klienta.

„Z badań Hay Group wynika, że firmy inwestują i oferują swoim pracownikom różne możliwości podnoszenia kompetencji. Najczęściej są to programy dedykowane do tzw. talentów, oferowane przez około 15% firm w Polsce. W celu podniesienia kompetencji pracowników wykorzystują również tzw. rotacje na stanowiskach, a także oferują udział w projektach międzynarodowych i interdyscyplinarnych” – mówi Anna Jabłońska-Trepka.

„W PZU rozwój pracowników jest bardzo ważny. W 2013 r. przygotowaliśmy dla nich średnio po 30 godzin szkoleń stacjonarnych oraz kolejne 16 godzin szkoleń e-learningowych. Każdego pracownika obejmuje Roczny Plan Rozwoju. Prowadzimy również szereg programów rozwojowych m.in.: Lider 2.0, PPlus, kursy językowe czy studia podyplomowe oraz MBA. Ponadto organizujemy staże międzynarodowe oraz wewnętrzne. To wszystko pozwala nam na budowanie konkurencyjnej oferty pracy i przekłada się na zadowolenie pracowników, którzy zostają z nami na wiele lat”– podsumowuje Olga Zarachowicz.

Grupa PZU to największa firma ubezpieczeniowa w Europie Środkowej i Wschodniej i jedna z najbardziej rozpoznawalnych marek w Polsce. 200 lat tradycji, rating na poziomie A, obecność w WIG20 oraz ponad 3,2 mld zł zysku w 2012 r., czynią z niej jedną z najbardziej stabilnych a zarazem szybko rozwijających się firm w Polsce. W ponad 400 placówkach w całym kraju pracuje 11 tys. pracowników. PZU współpracuje również na wyłączność z prawie 10 tys. agentów.

Praca w Grupie wiąże się ze stabilnością zatrudnienia a jednocześnie z dużymi możliwościami rozwoju w ramach firmy. Pracownicy otrzymują Roczny Plan Rozwoju a ponad 45% rekrutacji zamykanych jest wewnętrznie. W 2013 r.  każdy zatrudniony skorzysta średnio z  30 godzin szkoleń stacjonarnych oraz 16 godzin e - learningowych. Oferowany jest ponadto szereg programów rozwojowych m.in. program szkoleń dobranych specjalnie do potrzeb pracownika „PLUS” i program Lider 2.0, w którym udział bierze 300 menedżerów. Dofinansowywane są również kursy języków obcych, indywidualne szkolenia  oraz studia podyplomowe i MBA.

PZU dba o rozwój zawodowy pracowników ale troszczy się również o ich zdrowie i bezpieczeństwo, także finansowe. Zatrudnieni mogą zostać zapisani do Pracowniczego Programu Emerytalnego, do którego przekazywane jest dodatkowe 7 proc. z ich pensji, ponadto otrzymują darmową opiekę medyczną, ubezpieczenie na życie, oraz ubezpieczenie lekowe. Pracownikom przysługuje również karta Fitprofit oraz możliwość zapisania się do jednej z grup sportowych w ramach PZU Sport Team. W centrali firmy powstała w tym roku siłownia dla pracowników. Co ważne, kultura korporacyjna w Grupie PZU gwarantuje zachowanie właściwych proporcji między pracą a życiem osobistym.

W ramach budowania marki pracodawcy prowadzony jest szereg działań dedykowanych studentom. Konkurs „Wiedzą pisane”, udział w targach pracy, program Ambasadorów PZU to tylko niektóre przykłady działań skierowanych do żaków. W zeszłym roku w firmie ruszył nowy, scentralizowany program praktyk i staży dedykowany studentom od trzeciego roku studiów i młodym absolwentom. W jego ramach organizowane są trzymiesięczne praktyki, sześciomiesięczne staże i dziewięciomiesięczne staże dla talentów, tzw. High Potentials. W 2012 r. program umożliwił pracę w Grupie PZU ponad 100 osobom. Ponad 60 proc. z nich zostało w firmie na dłużej. Staże i praktyki rozpoczynają się co roku w dwóch terminach: czerwcu i październiku.

Pozycjonując się jako atrakcyjny pracodawca PZU prowadzi również kampanie marketingowe „Praca przez dużo P” skierowaną do studentów, oraz „Pracodawca przez dużo P” dedykowaną obecnym pracownikom. W tej chwili prowadzone są działania skierowane do profesjonalistów.

Fundacja PZU w ramach działań CSR zainicjowała program wolontariatu pracowniczego, który ułatwia pracownikom angażowanie się w projekty na rzecz społeczności lokalnych. Firma spełnia najwyższe standardy odpowiedzialnego i zrównoważonego zarządzania, co potwierdza obecność PZU w składzie Indeksu RESPECT - indeksu spółek odpowiedzialnych społecznie na Warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych.

Więcej o PZU jako pracodawcy na: stronie internetowej PZU: pzu/kariera oraz http://pracujwpzu.pl/. Informacje o działaniach PZU znajdują się również na profilach pracodawcy na portalach: facebook oraz LinkedIn.

Polskie Stowarzyszenie Zarządzania Kadrami jest największym i najstarszym profesjonalnym stowarzyszeniem skupionym na rozwoju i promocji najwyższych standardów zarządzania kapitałem ludzkim w przedsiębiorstwach i organizacjach działających w Polsce. Od prawie 20 lat PSZK buduje członkowską sieć networkingową praktyków HRM, którzy łącznie odpowiadają za zatrudnienie ponad 4 milionów pracowników. Stowarzyszenie bada trendy i wyzwania w obszarze zarządzania kapitałem ludzkim, jest platformą wymiany wiedzy i doświadczeń, a ponadto promuje najlepsze praktyki HR. PSZK to organizacja zaufania publicznego. Jej członkowie pracują w komisjach rządowych i regionalnych oraz międzynarodowych sieciach HRM.

Hay Group jest globalną firmą doradczą, która pomaga przedsiębiorstwom wdrożyć strategię i osiągnąć cele biznesowe. Misją Hay Group jest wsparcie organizacji biznesowych w realizacji ich potencjału poprzez lepsze wykorzystanie Kapitału Ludzkiego. Hay Group to 87 biur w 49 krajach, ponad 2.600 pracowników na świecie i ponad 10.000 Klientów. Hay Group posiada największą bazę danych wynagrodzeń na świecie – PayNet. Dzięki niej organizacje współpracujące z Hay Group mogą porównać swoje wynagrodzenia z autentycznymi wartościami rynkowymi. Baza wynagrodzeń Hay Group jest największą bazą płacową w Polsce. Co roku Hay Group prowadzi badanie płac wśród największych przedsiębiorstw na polskim rynku i publikuje ogólnopolski raport płacowy o wynagrodzeniach i świadczeniach dodatkowych, a także raporty sektorowe, regionalne oraz szereg analiz i raportów specjalnych dotyczących trendów na rynku pracy. Raporty o wynagrodzeniach są przygotowywane od 1992 roku. W edycji badania płac 2013 r. w Polsce udział wzięło ponad 700 firm.

Badanie „Oczekiwania profesjonalistów na rynku pracy” zostało zrealizowane przez GfK Polonia dla Grupy PZU w

sierpniu 2013 r. Badanie zrealizowano metodą internetowych wywiadów wspomaganych komputerowo (CAWI) na grupie 518 osób w wielu 28-50 lat, należących do poniższych grup zawodowych: Analitycy finansowi, Specjalizacja IT, Księgowość, Marketing i zarządzanie sprzedażą, Obsługa klienta. 75% badanych miało staż w swojej firmie powyżej 3 lat.

inf